De Consumentenbond en 19 andere Europese consumentenorganisaties hebben een klacht ingediend bij Meta, het moederbedrijf van Instagram of Facebook. Volgens de organisaties dwingt Meta gebruikers te kiezen tussen een gratis of betaalde variant. Dat is misleidend, oneerlijk en agressief schrijft de Consumentenbond in een bericht van 30 november 2023.
Gebruikers die kiezen voor de betaalde variant krijgen in ruil daarvoor geen persoonlijke advertenties meer te zien. Gebruikers die kiezen voor de gratis variant, krijgen dat wel. Bovendien gaan ze daarmee ook automatisch akkoord met de verwerking van hun gegevens. Gebruikers krijgen geen toegang tot de platforms tot ze een keuze hebben gemaakt. De gezamenlijke consumentenorganisaties in de European Consumer Organisation (BEUC), hebben een klacht ingediend bij de Consumer Protection Cooperation, het Europese samenwerkingsverband voor toezichthouders op het gebied van consumentenrecht omdat Meta zich op meerdere manieren schuldig maakt aan oneerlijke handelspraktijken:
- Meta is partially blocking the use of Facebook and Instagram until users have selected one option or the other, which constitutes an aggressive practice under European consumer law. Through persistence and by creating a sense of urgency, Meta pushes consumers into making a choice they might not want to take.
- In addition, many consumers likely think that, by opting for the paid subscription as it is presented, they get a privacy-friendly option involving less tracking and profiling. In fact, users are likely to continue to have their personal data collected and used, but for purposes other than ads.
- Meta provides misleading and incomplete information to consumers which does not allow them to make an informed choice. Meta is misleading them by presenting the choice as between a paying and a ‘free’ option, while the latter option is not ‘free’ because consumers pay Meta through the provision of their data, as past court rulings have already declared.
- Given the market power of Meta's Facebook and Instagram services in the EU and the very strong network effects of social media platforms (since all your friends are on Facebook and Instagram), consumers do not have a real choice because if they quit the services they would lose all their contacts and interactions built over the years. The very high subscription fee for ‘ad-free’ services is also a deterrent for consumers, which means consumers do not have a real choice.
Daarnaast onderzoekt BEUC of Meta ook nog de privacywetgeving en de verordening digitale markten overtreedt.
Bronnen: www.consumentenbond.nl en www.beuc.eu