De inspecties willen dat de staatssecretaris direct ingrijpt en heldere eisen stelt aan de kwaliteit van de opvangvoorzieningen. De inspecties vragen al geruime tijd aandacht voor de positie van asielkinderen. Bijna 1 jaar na de eerste brandbrief is de situatie voor asielkinderen niet verbeterd, blijkt uit onderzoek van de inspecties bij vier noodopvang-, negen crisisnoodopvanglocaties en de COA-opvanglocatie voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) in Ter Apel. Vanwege een tekort aan reguliere opvangplaatsen in asielzoekerscentra blijven kinderen veel langer in de crisisnoodopvang of noodopvang dan de bedoeling is. Daar hebben ze geen privacy, kunnen ze niet (snel genoeg) naar school en is er onvoldoende zicht op hun gezondheidssituatie. Kinderen missen vaccinaties en worden ook niet altijd gescreend op infectieziektes. AMV’s krijgen daarnaast vaak later dan gebruikelijk een individuele voogd en voogden wisselen door verhuizingen waardoor er te weinig zicht is op hun individuele veiligheid. De lange wachttijden in de asielprocedure hebben daarnaast effect op de sfeer en veiligheid in de opvanglocaties. Zo waren er in verschillende (crisis)noodopvanglocaties hongerstakingen of demonstraties. Dit alles geeft risico’s voor de fysieke en mentale veiligheid van de asielkinderen, en zorgt ook voor te hoge druk op medewerkers.

Ondermaatse kwaliteitsstandaarden voor onbepaalde tijd

De lange verblijfsduur op tijdelijke locaties, de vele doorplaatsingen en de druk op personele capaciteit zijn hardnekkige problemen die veel effect hebben op de kwaliteit van de opvang. Kwaliteitsstandaarden zijn voor de duur van de crisis in de asielopvang tijdelijk losgelaten, maar ‘tijdelijk’ duurt al bijna een jaar en blijkt nu voor onbepaalde tijd. De inspecties vinden het niet verantwoord om kinderen voor lange termijn bloot te stellen aan deze ondermaatse kwaliteitsstandaarden. Wat voor Oekraïense kinderen in de opvang kan, moet ook voor asielkinderen mogelijk zijn. De opvang moet zo snel als mogelijk voldoen aan de geldende normen zoals vastgelegd in Europese en nationale regelgeving. Het gerechtshof in Den Haag heeft zich hierover in december 2022 uitgesproken. De Staat handelt hier onrechtmatig, aldus het hof, vanwege het verschil in opvangvoorzieningen voor reguliere asielzoekers en die voor Oekraïense ontheemden (ECLI:NL:GHDHA:2022:2429). De inspecties stellen vast dat de opvangvoorzieningen voor asielzoekers nog steeds niet aan de normen voldoen en hebben zorgen dat dit niet op korte termijn verbetert. Daarom vragen de inspecties aan de staatssecretaris om zo snel mogelijk (rechts)zekerheid te bieden waar de kwaliteit van de opvang aan moet voldoen in tijden van crisis. Ook adviseren de inspecties dat de staatssecretaris vastlegt wie verantwoordelijk is voor het toezicht op de kwaliteit van de voorzieningen in gemeentelijke opvanglocaties, iets wat nu niet duidelijk is.

Brief Kinderen in de noodopvang en crisisnoodopvang

Bron: www.inspectie-jenv.nl