De door het Ministerie van VWS voorgestelde corona opt-in vereist dat de dossiers van miljoenen Nederlandse burgers zonder voorafgaande controle raadpleegbaar worden vanuit tienduizenden toegangspunten. Door goedkeuring hier aan te verlenen, stemt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in met een maatregel waarvan de gevolgen niet zijn te overzien. Bovendien verzuimt zowel VWS als de AP hier open over te communiceren aan burgers. Dat schrijven de organisaties Platform Burgerrechten, Privacy First, het Humanistisch Verbond en Stichting KDVP in een opiniestuk.

Het Ministerie van Volksgezondheid stelde bijna twee weken geleden een zogeheten ‘corona opt-in’ voor. Hierbij zouden de medische dossiers van alle 8 miljoen Nederlanders die nog niet hadden aangegeven hun gegevens via het Landelijk Schakelpunt te delen, raadpleegbaar worden. Dit zou volgens het ministerie nodig zijn voor de opname en triage van coronapatiënten. De AP kwam hiertegen in protest en stelde dat medische gegevens slechts mogen worden geraadpleegd als de patiënt daar expliciet toestemming voor gaf. Deze toestemming kon wegens de huidige omstandigheden echter wel mondeling terplekke worden gegeven, aldus de privacytoezichthouder.

 

Alle medische dossiers breed ontsloten

​Zowel de AP als het ministerie verzwijgen volgens de organisaties de verstrekkende technische gevolgen van de corona opt-in. Deze houdt onder meer in dat het medisch beroepsgeheim dat op de dossiers van miljoenen Nederlanders rust, technisch wordt opgeheven en de dossierhoudend arts wordt overruled, zo lichten zij toe in hun schrijven.   

Om de door de AP geschetste toestemming mogelijk te maken, dienen de dossiers van alle burgers die nog niet deelnamen aan het LSP, breed ontsloten te worden. Vanwege de technische insteek van het LSP is het niet mogelijk om gegevens gericht raadpleegbaar te maken; deelname aan het LSP betekent dat het medisch dossier raadpleegbaar wordt voor tienduizenden op het systeem aangesloten zorgverleners, elk van hen een potentieel hackrisico.

Volgens de organisaties zijn VWS en de AP niet transparant over de enorme implicaties die deze maatregel voor de patiëntprivacy heeft. Ze noemen de toestemming die patiënten volgens de AP dienen te geven een holle formaliteit en stellen dat ongeacht of de patiënt toestemming geeft, diens dossier technisch open zal staan voor raadpleging vanuit tienduizenden toegangspunten. Door in haar brief aan het Ministerie van Volksgezondheid ten onrechte te stellen dat deze toestemming een harde eis is om het dossier raadpleegbaar te maken, gaat de AP voorbij aan de verstrekkende technische implicaties van deze maatregel – en daarmee ook de juridische, aldus de organisaties.

Het ministerie, maar met name de Autoriteit Persoonsgegevens verzaakt met de corona opt-in haar verantwoordelijkheid om inbreuken op de privacy grondig en weloverwogen te beoordelen, aldus de organisaties. Ze stellen dat van een privacytoezichthouder in crisistijd een transparant en  grondiger onderbouwd oordeel mag worden verwacht, waarin alle gevolgen van de ‘corona opt-in’ expliciet worden meegewogen.

Laatste nieuws