De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft in een uitspraak van 24 september 2025 bepaald dat de Minister van LVVN binnen twee weken informatie openbaar moet maken over boerenbedrijven. Het gaat concreet om adressen van de bedrijfslocaties van alle veehouders in Nederland, het aantal geregistreerde landbouwhuisdieren en het staltype waarin de dieren gehouden worden. Journalisten hadden hierom gevraagd, omdat zij met deze informatie willen berekenen hoe effectief het stikstofbeleid van het kabinet is.
De Afdeling bevestigt met de uitspraak het oordeel van de rechtbank Overijssel van 10 juli 2025 dat de minister de informatie openbaar moet maken (ECLI:NL:RBOVE:2025:4638). De journalisten hebben de minister verzocht om openbaarmaking van bedrijfsgegevens van alle agrarische ondernemingen in Nederland op 1 april 2010, 2015, 2020, 2021 en 2022 en een overzicht van alle agrarische ondernemingen in de provincie Gelderland waar onder andere rundvee, varkens, kippen, geiten en schapen worden gehouden. Boerenorganisaties en een aantal individuele veehouders hebben bezwaar gemaakt tegen de besluiten van de minister. Volgens hen mag de minister de gegevens niet zomaar openbaar maken, omdat de gegevens geen emissiegegevens zijn. Er had daarom een belangenafweging moeten plaatsvinden.
Uitspraak Afdeling
De Afdeling begrijpt dat veehouders grote zorgen hebben over hun veiligheid en bedrijfsvoering als hun adressen en andere bedrijfsgegevens openbaar worden. Zij hebben in deze procedure gewezen op hun vrees voor acties van onder andere dierenrechtenactivisten en voor handhavingsverzoeken. Maar bij een verzoek zoals dat door de journalisten is gedaan, staat het uitgangspunt voorop dat iedereen recht heeft op toegang tot publieke informatie. De minister moet de gevraagde documenten openbaar maken, omdat deze zogenoemde emissiegegevens bevatten. De Wet open overheid bepaalt uitdrukkelijk dat emissiegegevens openbaar worden gemaakt en dat daarop geen uitzonderingen mogelijk zijn. Het bedrijfsadres van een veehouderij is een emissiegegeven, ook als op datzelfde adres de veehouder en gezinsleden wonen. Ook het aantal gehouden dieren en het staltype zijn emissiegegevens. De wet biedt geen ruimte om persoonlijke belangen van de veehouders mee te wegen bij een verzoek om emissiegegevens openbaar te maken.
Geen misbruik van bevoegdheid
In 2023 had de toenmalige Minister van LNV besloten om de gevraagde informatie openbaar te maken, maar daar kwam de huidige Minister van LVVN op terug tijdens de zitting bij de rechtbank Overijssel in januari 2025. Volgens haar was de zienswijzeprocedure destijds niet op de juiste manier vormgegeven. Net als de rechtbank Overijssel is de Afdeling van oordeel dat de minister het eerder genomen besluit om informatie openbaar te maken, niet mocht intrekken. De zienswijzeprocedure die de minister destijds heeft gevolgd is niet onzorgvuldig of onvolledig geweest. Er is daarom geen grondslag om die opnieuw te doen. Dat de minister het besluit onterecht heeft ingetrokken, betekent niet dat daarom vaststaat dat zij misbruik heeft gemaakt van de bevoegdheid tot het intrekken van een besluit om de openbaarmaking te vertragen. Daarvoor moeten objectieve aanknopingspunten bestaan. Op dit punt komt de Afdeling tot een ander oordeel dan de rechtbank.
Bron: www.raadvanstate.nl