Op woensdag 18 januari 2023 heeft de algemeen directeur RVO namens 38 uitvoeringsorganisaties de rapportage Staat van de Uitvoering overhandigd aan de voorzitter van de Tweede Kamer. De belangrijkste conclusie is dat het de organisaties aan tijd, mensen en middelen ontbreekt om alles te doen wat de politiek beloofd.
Complexe wetgeving zorgt ervoor dat burgers en ondernemers vastlopen in het systeem. Dit zijn juist de mensen die afhankelijk zijn van de overheid. Vaak is niet het maatschappelijk probleem het uitgangspunt, maar bestaande organisaties en regelingen. Beleid wordt gestapeld en uitvoerders worden te weinig en te laat betrokken. De Staat komt met vijf oproepen aan de politiek:
- Maak het voor burgers en ondernemers minder complex door beter en minder beleid.
- Betrek de uitvoering vanaf het allereerste begin bij beleidsvorming.
- Voer het politieke debat niet meer op incidenten, maar ontwikkel een gezamenlijk beeld van trends en dilemma’s in de publieke dienstverlening.
- Laat de verantwoordingsplicht achteraf plaatsmaken voor een open gesprek over hoe de uitvoeringspraktijk beter of anders moet.
- Breng gegevensuitwisseling tussen publieke dienstverleners nu echt op gang.
Uitvoering ondoorzichtig, inflexibel en foutgevoelig
De oproepen in de Staat moeten de dienstverlening toekomstbestendig maken en het vertrouwen van burgers en ondernemers in de overheid herstellen en borgen. Zorgen schuilen in de complexiteit van in wet- en regelgeving, processen, de stapeling van beleid en in de (veelal verouderde en versnipperd ontwikkelde) IT-systemen van de overheid. Het werk in een deel van de uitvoering wordt bovendien steeds arbeidsintensiever, terwijl tegelijkertijd personeelstekorten op de arbeidsmarkt oplopen.