Revolveren in plaats van subsidiëren. Oftewel: publiek geld dat niet meer één kant op rolt, maar blijft ronddraaien. Dat willen overheden die gebruik maken van revolverende fondsen. Dit is een nieuw financieringsinstrument, waarin op zowel Rijks- als decentraal niveau miljarden euro’s circuleren. Deze fondsen worden opgericht door publiekrechtelijke rechtspersonen met als doel publiek geld te verstrekken aan eindbegunstigden door middel van leningen, deelnemingen of garanties. De verwachting is dat de activiteiten van de eindontvangers geld genereren, waardoor het uitgezette geld weer terugvloeit naar het fonds.

Het is echter niet allemaal goud wat er blinkt: het revolverende vermogen wordt vaak te optimistisch ingeschat. Verder worden revolverende fondsen soms zodanig vormgegeven dat het publiekrecht daarop niet van toepassing is. Of dit gevolgen heeft voor een transparante en eerlijke verdeling van publiek geld, is onduidelijk.

In deze masterthesis van Veerle van Waarde wordt aan de hand van vier ‘modellen’ revolverende fondsen onderzocht of zij gebonden zijn aan de nationale of Unierechtelijke transparantieverplichting bij het verstrekken van financiering aan eindbegunstigden. In theorie is dit slechts het geval wanneer het fonds schaarse subsidies conform de Awb verstrekt of met Unierechtelijk geld is gevuld. Uit drie casestudies blijkt dat alleen deze fondsen de transparantieverplichting in meer of mindere mate daadwerkelijk in acht nemen. Dit is problematisch omdat daarmee slechts een klein aantal revolverende fondsen gelijke (mededingings)kansen voor eindbegunstigden realiseert, terwijl zij wel allemaal publiek geld verstrekken. Daarom wordt bepleit dat alle typen revolverende fondsen bij het verstrekken van financiering aan eindbegunstigden de transparantieverplichting zouden moeten naleven, in welke hoedanigheid zij ook opereren. Zowel de wetgever als de bestuursrechter kan een steentje bijdragen om dit te realiseren.

Afbeelding: Pixabay