Artikelen van Joep Schoenmakers
Tijdschrift
NJB 17 (2025)
De Lex-Van Oven, een marathon met een bijzondere eindsprint
De wet van 14 juni 1956, Stb. 1956, 343, tot opheffing van de handelingsonbekwaamheid van de gehuwde vrouw (in werking getreden op 1 januari 1957) is vernoemd naar haar auctor intellectualis, Julius Christiaan van Oven. De wet kent een lange en bewogen geschiedenis, waarin wetsontwerpen werden ingediend, op de plank bleven liggen, werden ingetrokken om dan plotsklaps weer nieuw leven te worden ingeblazen; sommige artikelen, zoals artikel 160 lid 1 BW (oud) (‘De man is het hoofd der echtvereniging’), werden geschrapt en dan weer gehandhaafd. De geschiedenis kent echter als constante de onwankelbare visie van Van Oven dát dit onderwerp geregeld moet worden, en ook hoe dat diende te gebeuren, namelijk door óók het huwelijksgoederenrecht ingrijpend te wijzigen. Bijna dertig jaar lang houdt hij vast aan zijn visie, tegen de stroom in. Door een bijzondere samenloop van omstandigheden kan hij zijn ideeën in 1956 alsnog verwezenlijken. Hij heeft als wetenschapper ‘lopend voor’ dit onderwerp dan al bijna een marathon afgelegd. Door een fabuleuze eindsprint in zijn hoedanigheid van Minister van Justitie slaagt hij erin alsnog ‘het goud’ binnen te halen.
Constitutionele toetsing en een constitutioneel hof in de West
Nu in Nederland constitutionele toetsing en de instelling van een constitutioneel hof hoog op de agenda staan valt het op dat in de diverse adviezen, onderzoeken en wetenschappelijke artikelen over dit onderwerp nauwelijks, eigenlijk geen, aandacht wordt besteed aan de stand van zaken aangaande constitutionele toetsing in het Caribische deel van het Koninkrijk. Immers, hier is constitutionele toetsing al langer ingevoerd. In Aruba sedert 1986 en in Curaçao en Sint Maarten sedert 2010. Ook is bij de ontmanteling van de Nederlandse Antillen in 2010 in het autonome land Sint Maarten een constitutioneel hof in het leven geroepen. Dit artikel vult dat hiaat door in te gaan op hetgeen in het Caribische deel van het Koninkrijk is geregeld inzake constitutionele toetsing. De Caribische regelingen worden afgezet tegen de voorstellen zoals door het kabinet neegelegd in de Contourennota constitutionele toetsing.
Overheidsleningen en garanties
bestaat terughoudendheid bij het verstrekken van leningen en garanties door bestuursorganen. Dit essay onderzoekt waar deze terughoudendheid vandaan komt en in welke situaties het inzetten van leningen en garanties als vorm van subsidiëring effectief kan zijn.
‘Processtukken, wanneer verworden zij van hulp tot hindernis?’
Uitdijende processtukken en de limitering zijn niet alleen in Nederland een probleem. De Internationale Rechtersvereniging besloot om dit onderwerp te inventariseren. Op een daartoe verspreide vragenlijst kwamen bijna veertig reacties van buitenlandse rechtersverenigingen binnen. De vraag die niet is gesteld maar kennelijk als een gegeven werd beschouwd: ‘heeft uw jurisdictie last van te lange en/of onnodige (tekst in) processtukken?’ werd, impliciet, breed onderschreven. In deze bijdrage worden de meest relevante resultaten besproken.