Door moderne DNA-technieken en DNA-databases waarin op zoek kan worden gegaan naar verwanten, is aan het licht gekomen dat er Nederlandse gynaecologen zijn die patiëntes met hun eigen zaad hebben geïnsemineerd. Als een dergelijke fertiliteitsfraude aan het licht komt is dat steevast groot nieuws. Maar wat zijn de juridische mogelijkheden van moeders die erachter komen dat hun kind met sperma van de gynaecoloog is verwekt? Civielrechtelijk zou een nieuw type vordering, die van de wrongful fertilisation, uitkomst kunnen bieden, al steekt de verjaringstermijn daar vaak een stokje voor. Omdat een arts bij fertiliteitsfraude opzettelijk handelt en opzettelijk zijn handelingen verhult, kan men de vraag stellen of het strafrecht niet het aangewezen rechtsgebied zou zijn om fertiliteitsfraude aan te pakken. Maar het huidige strafrechtelijke kader biedt nauwelijks soelaas voor de slachtoffers van fertiliteitsfraude. De wetgever is aan zet.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Voor één op de zes mensen is zwangerschap niet vanzelfsprekend.2 Wanneer medische hulp geen soelaas biedt, kan draagmoederschap uitkomst bieden. Een vrouw stelt dan haar lichaam ter beschikking om hierin een zwangerschap te voldragen om daarna het gezag over het geboren kind over te dragen aan de wensouders. Dit klinkt eenvoudig, maar is het in de praktijk niet. Zo is de eerste stap, het in het openbaar zoeken naar een draagmoeder, ingewikkeld door de strafbaarstelling hiervan. In deze bijdrage staat de vraag centraal of deze dertig jaar oude wet inmiddels in strijd is met artikel 8 EVRM. Aanleiding is een reeks jurisprudentie van het EHRM en nieuwe inzichten vanuit de psychologie en pedagogie. De uitkomst is van belang voor het wetsvoorstel Kind, draagmoederschap en afstamming, dat binnenkort wordt toegezonden aan de Tweede Kamer.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De slavernij en de banden die vele vooraanstaande leden van ons voorgeslacht ermee hadden staan steeds meer in het middelpunt van de belangstelling. Na excuses van onder andere steden en financiële instellingen voor de betrokkenheid van hun voorgangers bij de slavernij staan excuses namens de Staat op de rol. Ondertussen worden voormalige helden van hun voetstuk getrokken. Hoe zit het eigenlijk met de heren wiens beeltenissen voor de Hoge Raad zetelen? En die er niet staan.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Het voorstel van Kamerleden Paternotte en Sneller om politieke partijen sneller te verbieden is overbodig en onwenselijk. Overbodig, omdat politieke partijen al verboden kunnen worden op grond van het oude artikel 2:20 BW en de Wet politiek partijen daarvoor een regeling zal gaan bevatten. Onwenselijk, omdat het voorstel de bijzondere positie van politieke partijen miskent.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Hendriks, Sombroek & De Vries roepen de Hoge Raad op om verplichte anticonceptie (VAC) op grond van de Wet verplichte GGZ (Wvggz) toe te staan en het advies van de A-G Lückers te verwerpen. Hun standpunt is mijns inziens niet houdbaar.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In deze bijdrage wordt een aantal staatsrechtelijke vragen rondom het ontslag van minister-president Marlin geanalyseerd. Alles overziende is het een weinig verheffend beeld dat zich aandient. Niet het zo gesmade Sint Maarten, maar de regering van het Koninkrijk is hier degene die de deugdelijkheid van bestuur, waarvan zij nota bene de constitutionele garant is, aan haar laars gelapt heeft, door staatsrechtelijke normen te verzinnen of in ieder geval hoogst ongebruikelijk te interpreteren, een memorie van toelichting selectief en onjuist te citeren, in een conflict tussen twee Sint Maartense staatsorganen eenzijdig de kant van het parlement te kiezen en gebruik te maken van een aanwijzingsbevoegdheid waarvan de Raad van State van het Koninkrijk nog slechts twee jaar geleden gezegd heeft dat die hiervoor niet gebruikt mag worden. De inmiddels afgetreden minister-president van Sint Maarten is bovendien publiekelijk aan de schandpaal genageld door de volstrekt ongegronde beschuldiging zijn ambtseed geschonden te hebben.

Lees het hele artikel in Navigator.

Op 6 februari jl. namen beide kamers van de Staten-Generaal een wetsvoorstel aan op grond waarvan wordt ingegrepen in het openbaar bestuur op Sint Eustatius. Een regeringscommissaris oefent tijdelijk alle taken en bevoegdheden van het eilandsbestuur uit. Het is bijna 70 jaar geleden dat de wetgever dit meest vergaande instrument van bestuurlijk toezicht voor het laatst heeft toegepast. Dit artikel analyseert de geschiedenis van ingrijpen bij grove taakverwaarlozing, bespreekt waarom de wetgever ingrijpt op Sint Eustatius en onderzoekt op welke wijze wordt ingegrepen. Vanzelfsprekend wordt daarbij ingegaan op de bijzondere juridische status van het openbaar lichaam Sint Eustatius.

Lees het hele artikel in Navigator.

Op 12 januari 2018 stuurde de Minister van Rechtsbescherming een nota van wijziging bij het Wetsvoorstel Afwikkeling Massaschade in een Collectieve Actie naar de Kamer. De meest in het oog springende wijzigingen betreffen het schrappen van de bepaling die alle collectieve acties concentreerde bij de Rechtbank Amsterdam; de toevoeging van een tweede mogelijkheid tot opt out in geval van een collectieve schikking; en een nadere beperking van het geografische bereik van de collectieve schadevergoedingsactie. Het opt out-karakter zal in beginsel alleen voor Nederlandse ingezetenen gelden. Voor elk van deze wijzigingen geldt dat zij het draagvlak voor het Wetsvoorstel zullen vergroten, al zal de keuze voor opt out in het Wetsvoorstel in de praktijk de totstandkoming van schikkingen niet eenvoudiger maken. Daarnaast bevat de nota van wijziging ook nog ‘enkele wetstechnische verbeteringen’ waaronder ook de nieuw voorgestelde regel van overgangsrecht valt. Dát overgangsrecht is toegevoegd, is te prijzen. De wijze waaróp het in de nota van wijziging is geregeld, is echter minder gelukkig.

Lees het hele artikel hier

in Navigator.

De Hoge Raad heeft ten onrechte geoordeeld dat het moment van herbeoordeling van een levenslange straf in de vorm van een ambtshalve gratieprocedure in lijn is met de eis van het EHRM. De uiteindelijke herbeoordeling zal ruimschoots na de uiterste grens van 25 jaar gaan plaatsvinden. De Hoge Raad heeft er ook geen oog voor dat niet alle criteria, aan de hand waarvan moet worden bepaald of de straf wordt verkort, objectief zijn en hecht teveel belang aan de rol van de burgerlijke rechter als rechterlijk toezichthouder.

Lees het hele artikel in Navigator.

Reactie van Willem Korthals Altes: In zijn artikel over de rechtbanktekeningen en de Persrichtlijn (NJB 42, 2017) merkt Paul Verweijen terecht op dat de Persrichtlijn aan herziening toe is. Deze herziening zou echter iets anders moeten omvatten dan een beperking van de mogelijkheid verdachten in de rechtszaal te tekenen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Naschrift van Paul Verwijen: In zijn lezenswaardige reactie miskent Korthals Altes allereerst dat het EVRM, in casu artikel 6 en 8, een positieve verplichting meebrengt voor de Staat om te waarborgen dat deze grondrechten worden geëerbiedigd. Dat het EVRM vanzelfsprekend niet direct voor de media geldt laat de positieve verplichting onverlet te Auteur 1. Mr. P.T. Verweijen is strafrechtadvocaat bij Cleerdin & Hamer advocaten te Rotterdam. regelen dat de media deze rechten niet met voeten treedt.

Lees het hele artikel in Navigator.