Voorstel van wet (09-09-2025) van de leden Sneller, Six Dijkstra en Boswijk houdende wijziging van het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en enkele andere wetten in verband met de invoering van elektronische detentie als hoofdstraf en enkele wijzigingen in de regeling van de taakstraf (Wet slimmer straffen)
—Het wetsvoorstel beoogt:
- Invoering van elektronische detentie als zelfstandige hoofdstraf; en
- Meer mogelijkheden tot oplegging en tenuitvoerlegging van een taakstraf door:
-
- verhoging van het maximumaantal uren taakstraf;
- introductie van een ‘flexibel’ deel van de taakstraf; en
- verruiming van de termijn waarbinnen de taakstraf moet worden verricht.
Effectieve straffen, minder druk cellencapaciteit
Deze strafmodaliteiten bieden een alternatief voor korte detentie. De keuze voor elektronische detentie en langere taakstraffen is mede gebaseerd op onderzoek, waaruit blijkt dat met andere straffen dezelfde mate van vergelding kan worden bereikt. Elektronische detentie en langere taakstraffen kunnen eraan bijdragen dat minder vaak korte gevangenisstraffen – die een flink beslag op het gevangeniswezen leggen – worden opgelegd.
Daarnaast kunnen een flexibel deel van de taakstraf en een langere uitvoeringstermijn de slagingskans van taakstraffen vergroten en zodoende vervangende hechtenis of jeugddetentie helpen voorkomen. Met deze alternatieven voor korte detentie kan de kans op recidive worden verkleind én de druk op het gevangeniswezen worden verlaagd.
Minder recidive
Elektronische detentie kan een passend alternatief zijn voor een gevangenisstraf, omdat een veroordeelde hiermee meer vrijheden kan behouden en zodoende kan worden voorkomen dat werk, een woning of een vaste verblijfplaats tijdens de straf wordt verloren. Daarbij kan een veroordeelde de straf in de eigen omgeving en in de nabijheid van het eigen sociale netwerk ondergaan. Zodoende wordt voorkomen dat een veroordeelde (verder) afglijdt in de criminaliteit. Uit onderzoek in Zweden en België blijkt dat de toepassing van elektronische detentie leidt tot een lagere kans om te recidiveren.
Taakstraf
Het wettelijk maximumaantal uren taakstraf dat door de rechter kan worden opgelegd is op dit moment 240 uur. Om het aantal opgelegde taakstraffen te stimuleren, wordt voorgesteld dit maximum met 50 procent te verhogen naar 360 uur. Voor de strafbeschikking wordt voorgesteld het maximumaantal uren taakstraf naar rato te verhogen van 180 uur naar 270 uur. In tijden waarin strafmaxima worden verhoogd en er zwaarder wordt gestraft, beoogt dit wetsvoorstel de mogelijkheden van de officier van justitie en de rechter te vergroten om meer strafbare feiten ook met een (langere) taakstraf te kunnen (blijven) bestraffen in plaats van met een gevangenisstraf. Net als door elektronische detentie ontstaat hierdoor meer wisselkoers tussen straffen, wat het maatwerk bij de straftoemeting ten goede moet komen.