Wetsvoorstel (09-12-2025) Wijziging van de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba in verband met de verhoging van het aantal eilandsraadsleden en eilandgedeputeerden (Wet verhoging aantal eilandsraadsleden en eilandgedeputeerden)
—Het wetsvoorstel wijzigt de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES) om de bestuurskracht en democratische representatie op deze eilanden te versterken. De aanleiding is dat de huidige eilandsraden en bestuurscolleges kleiner zijn dan gemeentelijke organen met een vergelijkbaar inwonertal, wat leidt tot een hoge werklast en beperkte bestuurlijke capaciteit. De regering acht dit onwenselijk gezien de grote maatschappelijke en bestuurlijke opgaven op de eilanden en het ontbreken van samenwerkingsmogelijkheden zoals gemeenschappelijke regelingen.
Inhoud
Het wetsvoorstel voorziet in een gefaseerde verhoging van het aantal eilandsraadsleden en eilandgedeputeerden, gekoppeld aan een groeipad richting de gemeentelijke staffel. Voor Bonaire stijgt het aantal raadsleden van negen naar elf in 2027, vijftien in 2031 en negentien in 2035. Sint Eustatius groeit van vijf naar zeven leden in 2027 en elf in 2031, terwijl Saba van vijf naar zeven leden in 2027 en negen in 2031 gaat. Uiteindelijk wordt aangesloten bij de gemeentelijke staffel, waarbij het aantal raadsleden afhankelijk is van het inwonertal. De verhoging van het aantal gedeputeerden volgt een vergelijkbare lijn: minimaal drie per eiland, met een maximum dat afhankelijk is van de omvang van de eilandsraad. Voor Bonaire kan dit oplopen tot vijf gedeputeerden, voor Sint Eustatius tot vier en voor Saba tot drie. De eilandsbesturen krijgen hiermee meer keuzeruimte dan nu het geval is. Naast deze uitbreidingen introduceert het wetsvoorstel de mogelijkheid om gedeputeerden in deeltijd te benoemen, met een aangepaste bezoldiging en een maximale verhoging van de totale tijdsbestedingsnorm met tien procent. Ook wordt een verlof- en vervangingsregeling ingevoerd voor gedeputeerden bij zwangerschap, bevalling en ziekte. Deze regeling maakt zestien weken verlof mogelijk, maximaal drie keer per zittingsperiode, en biedt de eilandsraad de mogelijkheid om tijdelijk een vervanger te benoemen, ook als daarmee het maximum aantal gedeputeerden wordt overschreden.
Inwerkingtreding
Bedoeling is dat de wet gefaseerd in werking treedt: de eerste stap op 1 januari 2027, zodat de wijzigingen gelden bij de eilandsraadsverkiezingen van maart 2027. Verdere stappen worden bij kb vastgesteld en zijn afhankelijk van evaluaties.