Definitieve afschaffing dwangsommen IND

Wet van 02-04-2025, Stb. 2025, 96

Wet tot wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 teneinde te voorzien in herziening van de regels voor niet tijdig beslissen op aanvragen op grond van de Vreemdelingenwet 2000

—Op 10 juli 2020 is de Tijdelijke wet opschorting dwangsommen IND in werking getreden (Stb. 2020, 242). In die wet wordt geregeld dat tijdelijk niet langer dwangsommen hoeven worden te betaald als de Minister c.q. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid te laat beslist op een asielaanvraag. In samenhang daarmee heeft het kabinet besloten dat rechtsbijstand voor asielzoekers vanaf het begin van de asielprocedure wordt gehandhaafd maar dat de dwangsommen in vreemdelingenzaken definitief zullen worden afgeschaft. Deze wet voorziet in dat laatste voornemen, dat wil zeggen dat de bestuurlijke dwangsom wordt afgeschaft in het vreemdelingenrecht. De rechterlijke dwangsom blijft bestaan.

Beroep tegen niet-tijdig beslissen weer mogelijk

Het wordt opnieuw mogelijk in alle vreemdelingenzaken beroep tegen niet-tijdig beslissen in te stellen bij de bestuursrechter; onder de Tijdelijke wet was dit voor asielzaken opgeschort voor een periode van een jaar. In het kader van dit beroep kan de bestuursrechter de Minister opdragen binnen een bepaalde termijn te beslissen.

Verlenging beslistermijn

Voorts wordt, conform de Procedurerichtlijn, geregeld dat de beslistermijn van zes maanden in asielzaken voortaan onder bepaalde voorwaarden direct met ten hoogste drie maanden kan worden verlengd, niet pas na een eerdere verlenging met ten hoogste negen maanden.

Gevallen waarin wet niet van toepassing is

Deze wet blijft buiten toepassing indien de Minister van Justitie en Veiligheid vóór de datum van inwerkingtreding van deze wet niet binnen de wettelijke termijn heeft beslist op een aanvraag op grond van de Vreemdelingenwet 2000 en hij vóór die datum van de aanvrager een schriftelijke ingebrekestelling als bedoeld in artikel 4:17 derde lid of 6:12 tweede lid onder b Awb heeft ontvangen.

Onderdeel beslistermijnen vervalt

De wet bevat een bepaling die inhoudt dat indien (een onderdeel) van de wet tot wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 in verband met verlenging van de beslistermijnen in asiel- en nareiszaken (Stb. 2025, 79) eerder in werking treedt dan deze wet, het onderdeel over de verlenging van beslistermijnen met drie maanden vervalt. Nu die wet sinds 28 maart 2025 in werking is vervalt dat deel van deze wet.

Inwerkingtreding

De wet treedt in werking met ingang van 15 april 2025.

Inwerkingtreding

Kamerstukken