Vanaf 2012 tot voorjaar 2018 werden alle tuchtrechtelijke maatregelen zwaarder dan de waarschuwing openbaar gemaakt in het BIG-register en gepubliceerd in een regionaal vak- of weekblad. Het Nivel heeft een vragenlijstonderzoek uitgevoerd naar de impact hiervan, onder twee groepen zorgverleners: zorgverleners die een berisping kregen opgelegd die openbaar is gemaakt en zorgverleners die een waarschuwing kregen opgelegd die niet openbaar is gemaakt.

Defensiever

Tijdens hun tuchtzaak voelen artsen zich vaak aangevallen, gecriminaliseerd, machteloos en boos. Een tuchtprocedure kan nadien een positieve impact hebben als dit leidt tot het bespreken van verbetermaatregelen. De meeste artsen ervaren echter louter negatieve gevolgen in hun beroepsuitoefening. Hun handelen kan worden geassocieerd met ‘defensive medicine’: onder- of overbehandeling om negatieve (juridische) gevolgen te voorkomen, zoals het ontlopen van risicovolle patiënten en het eerder toegeven aan wensen van patiënten. Artsen met een berisping ervaren meer negatieve impact op beroepsuitoefening dan artsen met een waarschuwing.

Gevolgen

Een tuchtzaak heeft voor een arts vaak ook zakelijke en financiële gevolgen. Ook dit geldt beduidend meer voor artsen met een berisping dan voor die met een waarschuwing. Denk aan het verliezen van patiënten, dat ongeveer 30% van de artsen met een berisping meemaakt en ongeveer 10% met een waarschuwing. Ook nemen carrièremogelijkheden af, ervaart ruim 30% van de artsen met een berisping en zo’n 8% met een waarschuwing.

Voor de meeste artsen in dit onderzoek is de tuchtprocedure geen leerervaring, zeker niet wanneer de tuchtmaatregel openbaar werd gemaakt. In april 2018 heeft een meerderheid van de Tweede Kamer gestemd vóór de afschaffing van openbaarmaking. Voortaan kan de tuchtrechter per zaak bekijken of een tuchtmaatregel gepubliceerd wordt.