WJP onderzoekt landen in acht categorieën: beperking van overheidsbevoegdheden, afwezigheid van corruptie, open overheid, fundamentele rechten, orde en veiligheid, handhaving van de regelgeving en de systemen van het civiele recht en strafrecht. Nederland scoort dit jaar op bijna alle onderdelen iets lager dan in 2024. Het strafrechtsysteem is een zwak punt. Beter wordt gescoord op corruptiebestrijding, regelgeving en fundamentele rechten. De beste rechtssystemen zijn volgens de lijst te vinden in 1) Denemarken; 2) Noorwegen; 3) Finland; 4) Zweden; en 5) Nieuw Zeeland. Onderaan de lijst bungelen 143) Venezuela; 142) Afghanistan; 141) Cambodja; 140) Haïti; en 139) Nicaragua. De snelste dalers zijn Rusland (-4.9%), Soedan (-4.4%) en Mozambique (-3.9%). De snelste stijgers zijn de Dominicaanse Republiek (2.1%), Senegal (1.6%) en Sierra Leone (1.4%). 

Rechtsstaat onder druk

Uit de lijst blijkt dat wereldwijd de rechtsstaat steeds verder onder druk staat: 68% van de landen ging er in 2025 op achteruit, vergeleken met 57% in het voorgaande jaar. Een toename van autoritaire praktijken drijft deze achteruitgang. Onafhankelijke audit en toezicht op overheidsbevoegdheden daalden in 63% van de landen. Wetgevende controle op de uitvoerende macht daalde in 61%. Gerechtelijke beperkingen op overheidsbevoegdheden daalden in 61%. Ook de maatschappelijke ruimte, het publieke debat en het overheidstoezicht staan onder druk: de vrijheid van meningsuiting daalde in 73% van de landen, de vrijheid van vergadering en vereniging daalde in 72% en burgerparticipatie daalde in 71%. De onafhankelijkheid van de rechterlijke macht verzwakt. De index laat zien dat de rechterlijke macht terrein verliest aan de uitvoerende macht, met toenemende politieke inmenging in rechtssystemen.

WJP Rule of Law Index 2025

Bron: www.worldjusticeproject.org