In een reactie op het advies zegt het kabinet de analyse van de AIV te delen dat de erkenning en bescherming van mensenrechten niet enkel belangrijk zijn, maar ook een welbegrepen eigenbelang: zij zijn de cruciale schakel tussen rechtstaat, democratie en internationale veiligheid. Ten gevolge van verschuivingen in de wereldwijde machtsverhoudingen en de opmars van autocratische tendensen en regimes, staan de rechtstaat, democratie en mensenrechten onder druk. Tegelijkertijd zegt het kabinet dat ook rekening moet worden gehouden met de afgenomen mondiale invloed van Nederland en onze partnerlanden. De recente stemming in de mensenrechtenraad waarin een (procedurele) resolutie over mensenrechten in China werd weggestemd, geeft deze nieuwe realiteit pijnlijk weer. Effectiviteit is voor het kabinet een belangrijk uitgangspunt.

Niet alleen gelijkgezinde landen
Wat betreft partnerschappen wil het kabinet toevoegen dat niet alleen gekeken moet worden naar gelijkgezinde landen, maar ook naar landen die niet dezelfde zienswijze hanteren. Juist met deze landen is het van belang om de dialoog aan te gaan en na te gaan waar er wel punten van overeenstemming zijn. Juist die pluriformiteit kan worden benut ten behoeve van het Nederlandse mensenrechtenbeleid. Het is hierbij van belang dat er sprake is van een gelijkwaardige dialoog en minder van terechtwijzen, met name in de bilaterale relaties.

Mensenrechten in Nederland soms niet goed beschermd
In het advies doet de AIV een klemmend beroep op de Nederlandse regering zich nadrukkelijker bezig te houden met het mensenrechtenbeleid. De geopolitieke en militaire geostrategische uitdagingen ondermijnen de overeengekomen universele mensenrechten. Multilaterale verdragen en instituties worden met de voeten getreden. Ook mensenrechten in Nederland zelf worden niet in alle gevallen goed beschermd. De tekortkomingen van de regering in de kindertoeslagenaffaire, de gaswinning in Groningen en de vluchtelingencrisis hebben ingrijpende gevolgen voor minderheden en minder bedeelden. De regering moet waken voor een dubbele standaard en zaken als deze krachtig aanpakken. Om dit ook voor de toekomst van een stevig fundament te voorzien, is

Internationale samenwerking: noodzakelijke coalities
Om mensenrechten op langere termijn effectief te maken, moet Nederland volgens de AIV staan voor de nationale en internationale mensenrechten-infrastructuur. Concreet betekent dit: waken voor procedurele ondermijning van de onafhankelijkheid en de effectiviteit van het mensenrechtenstelsel door andere staten en instaan voor de toegankelijkheid en de financiering van instanties als de Verenigde Naties en de Raad van Europa. Ook het verdedigen van maatschappelijke waakhonden en de vrije pers horen daarbij. Coalities met gelijkgestemde landen en partnerschappen met het maatschappelijk middenveld binnen en buiten Europa zijn noodzakelijk. En Nederland moet inzetten op de ontwikkeling van nieuwe internationale en EU-instrumenten om mensenrechten te beschermen en mensenrechtenschendingen aan te pakken, zoals de mensenrechtenclausules in EUhandels, -partners en -associatieovereenkomsten.

Advies Mensenrechten 122: Kernbelang in een geopolitiek krachtenveld

Kabinetsreactie op Mensenrechten Kernbelang in een politiek krachtenveld

Bron: www.adviesraadinternationalevraagstukken.nl