Zorgmedewerkers en politieagenten moeten meer mogelijkheden krijgen om in te grijpen als mensen verward gedrag vertonen. Ook moeten er meer plekken komen om die mensen te behandelen. Dat verkleint het risico op gevaarlijke en soms dodelijke incidenten. Dat schrijven de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) en het Toezicht Sociaal Domein (TSD) in een op 11 december 2025 gepubliceerd rapport.
Betrokken professionals en naasten zetten zich dagelijks in voor mensen met verward of onbegrepen gedrag. Maar doordat wet- en regelgeving te ingewikkeld en versnipperd is, is het voor hulpverleners niet mogelijk om hen goed te helpen als de veiligheid in het geding is. Zo hebben hulpverleners niet altijd de juiste informatie paraat. Ook kunnen zij weinig doen als mensen geen hulpvraag hebben of hulp weigeren, zelfs als de risico’s overduidelijk zijn. In sommige situaties zijn er pas mogelijkheden tot ingrijpen als het feitelijk al te laat is. Organisaties moeten bovendien zorgen voor betere afspraken over samenwerking en wie beslissingen mag nemen, bijvoorbeeld over waar een cliënt terecht kan. Volgens de inspecties is er behoefte aan betere randvoorwaarden op landelijk niveau. De inspecties doen een dringende oproep aan de Minister van BZK om hier als regievoerder voor te zorgen. Daarnaast zijn er meer passende woon- en behandelplekken nodig. Daarbij is het belangrijk dat er een goede doorstroom is. Een intensieve (forensische) behandeling kan van grote waarde zijn, maar het effect gaat verloren als er na afloop geen geschikt vervolg komt en iemand in het ergste geval dakloos raakt. Dat heeft niet alleen grote gevolgen voor iemand zelf, maar kan die ook hebben op de samenleving. Bovendien leidt het tot inefficiëntie en kapitaalvernietiging.
Klem in het systeem - Complexiteit stelsel belemmert effectieve samenwerking in de zorg en ondersteuning aan mensen met verward of onbegrepen gedrag
Bron: www.inspectie-jenv.nl