Bedreigingen voor de democratie, geweld tegen vrouwen en schendingen van de rechten aan de grenzen van de EU zijn enkele van de belangrijkste uitdagingen die worden beschreven in het Grondrechtenrapport 2025 van het Fundamental Rights Agency (FRA). In het op 10 juni 2025 gepubliceerde rapport schrijft de FRA dat het rapport overtuigend bewijs levert van de bedreiging van de grondrechten in heel Europa. Dit moet de lidstaten en EU-instellingen wakker schudden om de uitholling van rechten en de terugval van de democratie te voorkomen.

Het Expertisecentrum Europees Recht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken schetst in een overzicht de verwijzingen naar Nederland in het rapport. De ontwikkelingen in de EU op het gebied van fundamentele rechten in 2024 zien onder meer op:

  • Bedreigingen voor de democratie: desinformatie en misinformatie, het toenemende gebruik van kunstmatige intelligentie en schadelijke retoriek bedreigen vrije en eerlijke verkiezingen in de hele EU.
  • Wijdverbreid geweld tegen vrouwen: één op de drie vrouwen in de EU heeft te maken met gendergerelateerd geweld.
  • Wijdverbreide discriminatie, racisme en toenemende haat online: moslims, joden, mensen met een zwarte huidskleur en LGBTIQ-personen worden geconfronteerd met steeds meer discriminatie, haat en racisme. Intimidatie, haatzaaiende uitlatingen en fysiek geweld zijn een groeiend probleem.
  • Slechte behandeling van migranten: ondanks nieuwe EU-regelgeving blijven er meldingen van rechtenschendingen aan de grenzen van de EU binnenkomen en zijn er in 2024 meer dan 3500 mensen overleden of vermist geraakt op zee.
  • Nieuwe regelgeving met betrekking tot digitalisering: de inspanningen van de EU om online platforms en kunstmatige intelligentie te reguleren vormen een belangrijke stap voor de bescherming van fundamentele rechten. De Digital Services Act en de AI-verordening zijn instrumenten waarmee illegale en schadelijke online content, desinformatie en de impact van discriminerende algoritmen kunnen worden beperkt. Borging van fundamentele rechten in dit kader vraagt echter om sterke en consistente handhaving van deze instrumenten.

Fundamental Rights Report 2025 - Electoral manipulation, violence against women, online hate: Testing times for fundamental rights in 2025

Bronnen: www.ecer.minbuza.nl en www.fra.europa.eu

Laatste nieuws