Door identiteitsfraude of invoerfouten staan verdachten soms onder een onjuiste naam geregistreerd in de strafrechtketen. Hierdoor spreekt de rechter een veroordeling uit op een onjuiste naam, met grote gevolgen. De dader kan de straf ontlopen en een onschuldige burger kan onterecht worden veroordeeld. Al sinds 2012 is het onduidelijk wat er in deze gevallen moet gebeuren. De Justitiële Informatiedienst (Justid) heeft bij minimaal 867 zaken vastgesteld dat de tenaamstelling onjuist is, maar weet niet of en hoe ze dit moet herstellen. In 141 zaken betreft dat ernstige strafbare feiten zoals levens-, zeden- en drugsdelicten, terroristische misdrijven en geweldsmisdrijven. Een ander probleem is dat om een strafzaak op tijd te kunnen afhandelen organisaties goed moeten samenwerken. Dit lukt onvoldoende. Er is te weinig aandacht voor het algemene (keten)belang. Het gebrek aan samenwerking zorgt voor lange doorlooptijden. De strafrechtketen heeft bijvoorbeeld als doel dat 80% van de zaken met jeugdige verdachten binnen een halfjaar moet zijn doorlopen. In 2023 lukte dat in werkelijkheid bij 40%. Ook slachtoffers van seksuele misdrijven ervaren veel te lange doorlooptijden van hun zaak. De Rekenkamer oordeelt dat de minister te weinig coördinatie voert op de bedrijfsvoering van de strafrechtketen.

Onvoldoende aandacht uitvoerbaarheid

Er zijn nu circa 500 beleids- en wetgevingsinitiatieven voor de strafrechtketen, waaronder de vernieuwing van het Wetboek van Strafvordering. Dat vraagt veel van de organisaties. Tegelijkertijd ziet de Rekenkamer dat er nauwelijks aandacht is voor de uitvoerbaarheid. Uitvoeringstoetsen die inzicht moeten geven in de uitvoerbaarheid worden voor de helft van de wetten niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd. Daardoor kan de uitvoering van nieuwe wetgeving in de praktijk spaak lopen.

Resultaten verantwoordingsonderzoek 2024 - Ministerie van Justitie en Veiligheid

Bron: www.rekenkamer.nl