De Afdeling advisering van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft op 7 juni 2023 een advies over complexe scheidingen openbaar gemaakt. Aanleiding voor het advies zijn de signalen dat kinderen die te maken hebben met een complexe scheiding van hun ouders, niet thuis zouden horen in het jeugdbeschermingssysteem. Deze signalen moeten gezien worden in het licht van het stagnerende jeugdhulp- en jeugdbeschermingssysteem, waar lange wachtlijsten bestaan, een tekort aan hulpverleners is en professionals grote werkdruk ervaren.
In een complexe scheiding dreigen ouders door aanhoudende ernstige conflicten het belang en welzijn van hun kinderen uit het oog te verliezen. Naar schatting hebben in Nederland jaarlijks ongeveer 6.000 kinderen te maken met een complexe scheiding van hun ouders.
In dit advies worden drie aanbevelingen gedaan:
- De centrale en decentrale overheid moeten zich actief inzetten om het recht op bescherming van kinderen die te maken hebben met een complexe scheiding van hun ouders en ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd, te garanderen;
- De centrale en decentrale overheid moeten zorgen voor vroegtijdige signalering en triage bij scheidingsproblematiek, om ontwikkelingsbedreiging bij kinderen in de context van scheiding te voorkomen;
- De centrale overheid moet de regie nemen om kinderen voldoende bescherming te bieden en zorgen voor tijdige en bewezen effectieve hulpverlening.
In dit advies benadrukt de RSJ dat kinderen op grond van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) recht op bescherming hebben, juist wanneer hun ouders verwikkeld zijn in een complexe scheiding. Het onthouden van jeugdbescherming aan kinderen die dat nodig hebben vanwege een complexe scheiding van hun ouders, mag niet gebruikt worden als oplossing voor de problemen die bestaan in de jeugdhulpverlening en jeugdbescherming.
Kwaliteitseisen advocaten echtscheidingszaken
De RSJ adviseert om de belangen van kinderen altijd centraal te stellen in deze problematiek. Zo nodig ook door de inzet van het jeugdbeschermingssysteem. Dit betekent dat kinderen zo min mogelijk last moeten hebben van de scheiding van hun ouders en dat hun stem echt gehoord moet worden in het scheidingsproces. Om escalatie van problemen te voorkomen is het van belang dat alle betrokken partijen in de keten, zoals gemeenten, jeugdhulpverlening en -bescherming, advocatuur en rechtspraak, daarvoor verantwoordelijkheid nemen. Daarbij moet men (blijven) inzetten op vroegtijdige signalering, triage en tijdige en bewezen effectieve hulpverlening en gelijke toegang daartoe garanderen. Dit betekent ook dat wachtlijsten in de hulpverlening en de rechtspraak teruggedrongen moeten worden en dat de rechter binnen een redelijke termijn uitspraak kan doen. De RSJ beveelt ook aan om kwaliteitseisen te stellen aan advocaten die echtscheidingszaken behandelen waarbij minderjarige kinderen betrokken zijn.
Landelijke aanpak voor passende hulp
De problematiek van complexe scheidingen in de jeugdbeschermingsketen staat niet op zichzelf, maar moet gezien worden in het licht van het stagnerende jeugdhulpverleningssysteem. Kinderen die te maken hebben met een complexe scheiding van hun ouders mogen niet de dupe worden van dit stagnerende systeem en het is van groot maatschappelijk belang om deze kinderen tijdige en effectieve hulp te bieden. De RSJ vraagt de centrale overheid om snel de regie te nemen en een landelijke aanpak te implementeren die ervoor zorgt dat kinderen en ouders in een complexe scheidingssituatie zo snel mogelijk de best passende hulp krijgen.
Advies Complexe scheidingen en jeugdbescherming
Bron: www.rsj.nl