Overheden en uitvoeringsorganisaties blijven ruimte zoeken – en krijgen– voor het gebruik van afkomst als selectiecriterium in risicoprofielen. Waar het aanvankelijk ging over de maatregelen die nodig zijn om zulk etnisch profileren tegen te gaan, loopt een effectieve aanpak daarvan nu vast op de vraag wanneer het gebruik van afkomst in risicoprofilering wél is toegestaan. Twee breed levende misvattingen over de rol van afkomst in risicoprofilering vertroebelen het debat.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Gedachten over voltooid leven kunnen raken aan buitengewoon persoonlijke, gevoelige worstelingen en schrijnende situaties. Maar ook vindt hierover een maatschappelijk debat plaats. Daaraan wil dit essay graag een bijdrage leveren. Allereerst met een juridische analyse van de positie van het EHRM met diens jurisprudentie over het recht op leven en het recht op privéleven. Daarnaast met overwegingen over de vraag naar de ethische juistheid of wenselijkheid van een recht op hulp bij zelfdoding.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In Nederland kennen we met het civielrechtelijk stadionverbod een uniek instrument om voetbalsupporters die zich misdragen aan te pakken. Supporters kunnen in beroep gaan bij de Commissie stadionverboden tegen de oplegging van het stadionverbod. Deze procedure blijkt door hen echter als niet-transparant te worden ervaren. Nu het resultaat haast zelden bevredigend is in beroepszaken én het aantal stadionverboden toeneemt, is het van belang te kijken naar de door voetbalsupporters ervaren procedurele rechtvaardigheid in deze beroepsprocedure.

[verder lezen in NAVIGATOR]

David Icke kreeg op 3 november 2022 te horen dat hij voor de duur van twee jaar staat gesignaleerd in het Schengen Informatie Systeem (SIS II) met als gevolg dat hij het Schengengebied niet meer kan inreizen. Volgens de voorzieningenrechter die over de signalering oordeelde, kon deze in stand blijven. Signalering in SIS II is mogelijk bij concrete aanwijzingen voor potentieel gevaar voor de openbare orde, volgens hem. Als reden voor dat gevaar noemde hij dat Icke zich bezondigt aan het verbreiden van complottheorieën. Echter, de implicatie hiervan is dat de signalering expliciet wordt gebruikt om Icke in het vrijelijk uiten van zijn politieke mening te belemmeren, alsof de menings- en betogingsvrijheid niet ook voor hem zouden gelden.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Ludo Grégoire betoogt in een recent nummer van dit tijdschrift dat hervorming van de VN-Veiligheidsraad wenselijk, noodzakelijk, en mogelijk is; iets soortgelijks schreef hij overigens eerder dit jaar reeds in dagblad Trouw. De wenselijkheid van hervorming zal door weinigen worden betwist. In hoeverre hervorming noodzakelijk is in het licht van de problemen die hij constateert, lijkt mij echter aanzienlijk twijfelachtiger, en de haalbaarheid van het plan overschat hij mijns inziens ernstig.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Sinds ruim drie jaar worden in het bestuursrecht zaken afgedaan met toepassing van de Nieuwe zaaksbehandeling. Die houdt in dat de rechter zo snel mogelijk na binnenkomst van het beroep met partijen ter zitting bespreekt hoe hun zaak het beste kan worden aangepakt. De rechter beperkt zich niet tot een strikt juridische benadering van de zaak, maar is ook geïnteresseerd in het eventuele achterliggende conflict tussen partijen. De Nieuwe zaaksbehandeling is er op gericht dat zaken sneller worden afgedaan en vaker leiden tot een uitkomst die recht doet aan de belangen van de bij de procedure betrokken partijen. Hoe werkt de Nieuwe zaaksbehandeling in de praktijk? En hoe tevreden zijn partijen over de manier waarop de rechter hun zaak behandelt? In deze bijdrage doen wij verslag van onderzoek dat naar de praktijk van de Nieuwe zaaksbehandeling is verricht.

Voorkomen moet worden dat betere theorieën slechte(re) praktijken voortbrengen; herstelrecht zou niet met méér recidive moeten samengaan dan strafrecht. Vanuit die gedachte is empirisch onderzoek verricht naar de recidive van daders na hun deelname aan bemiddeling in strafzaken in Maastricht. In deze bijdrage worden de uitkomsten van dit onderzoek gepresenteerd. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat daders met wie is bemiddeld, significant minder recidiveren dan daders die in het reguliere strafrechtelijke afdoeningstraject terecht zijn gekomen. De onderzoeksresultaten brengen de onderschrijving van de hypothese dat bemiddeling een gunstige invloed kan hebben op de recidive van deelnemende daders een stukje dichterbij.

Met veel belangstelling en instemming heb ik de analyse en de daarop gevolgde aanbevelingen gelezen van wat ik maar de Denktank HiiL zal noemen (NJB 2015/1322, afl. 27, p. 1816-1820) om de toegang tot recht te verbeteren. Hulde aan de initiatiefnemers die precies op het juiste moment met bruikbare voorstellen tot vernieuwing en verbetering komen. Moge de Commissie Wolfsen en in haar kielzog de politiek hun voordeel doen met wat hier aan verbeterslagen wordt voorgesteld.

Het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand staat ter discussie, want het is kostbaar en de vraag is of het wel effectief is. De juridische professie biedt dure ‘papieren’ diensten aan die gemakkelijk via IT gestandaardiseerd en verbeterd kunnen worden, wat op den duur een bedreiging is voor de legitimiteit van de juridische ordening.

Allereerst willen we, namens de 24 ondertekenaars, Marleen van Geffen (hierna MvG) en Mies Westerveld (MW) van harte danken voor hun uitgebreide reactie en voor de aanvullingen die ze suggereren. Beide reacties stralen zowel een grote rechtsstatelijke ambitie uit als nieuwsgierigheid naar nieuwe en betere wegen om die te verwezenlijken.