Artikelen van Esther de Boer
Tijdschrift
NJB 28 (2021)
Wachten tot de tijd rijp is
Honderd jaar geleden gaf de Hoge Raad, op verzoek van de regering, antwoord op de vraag of vrouwen benoembaar waren in de rechterlijke macht. Na ampel beraad moesten de raadsheren toegeven dat de wet daartegen geen beletsel opleverde, al bestonden er wel andere bezwaren. Desondanks wisten christelijke regeringscoalities nog jarenlang de openstelling van rechterlijke functies voor vrouwen te traineren. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam de ommezwaai en trad in Nederland de eerste vrouw op als rechter.
Portret van Johanna C. Hudig
Het loopt tegen het eind van de ochtend als ik aanbel bij mijn vroegere Utrechtse hoogleraar professor Constantijn Kelk, met emeritaat sinds 2008. De komende twee uren zal ik met hem spreken over Johanna ‘Han’ Hudig die in 1947 als eerste vrouw in Nederland rechter werd. Professor Kelk heeft haar goed gekend.
Tableau de la troupe
Ongerustheid over de aanwezigheid van vrouwen binnen de rechterlijke macht lijkt een constante. Werd een eeuw geleden de toon gezet door voor- en tegenstanders van deelname van vrouwen aan de rechterlijke macht, inmiddels laten degenen die zich ongerust maken over de oververtegenwoordiging van vrouwen in de rechterlijke macht zich horen.
De Nederlandse rechters in de Europese Hoven
Sinds enige jaren zetelt er in beide Europese Hoven een Nederlandse vrouwelijke rechter. In dit special issue vestigen wij graag de aandacht op dit unicum in onze rechtspraakgeschiedenis. Sacha Prechal is rechter in het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU). Zij studeerde aan de Rijksuniversiteit Groningen, doceerde aan de Maastrichtse rechtenfaculteit, promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam, werd hoogleraar Europees recht in Tilburg en, vanaf 2003, in Utrecht. In 2010 volgde haar benoeming in het Luxemburgse Hof.
Jolien Schukking is nu ruim vier jaar werkzaam als rechter in het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Voorheen was de in Leiden opgeleide juriste onder meer adviseur bij de Directie Juridische Zaken, Afdeling Internationaal Recht, van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, advocaat bij Bird & Bird, rechter bij de Rechtbank Midden-Nederland en raadsheer bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Wij spraken met hen – vanwege de coronamaatregelen digitaal – over hun loopbaan, hun rechterswerkzaamheden, de uitdagingen voor de Europese Hoven en de rol van vrouwen in de rechtspraak.
Jolien Schukking is nu ruim vier jaar werkzaam als rechter in het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Voorheen was de in Leiden opgeleide juriste onder meer adviseur bij de Directie Juridische Zaken, Afdeling Internationaal Recht, van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, advocaat bij Bird & Bird, rechter bij de Rechtbank Midden-Nederland en raadsheer bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Wij spraken met hen – vanwege de coronamaatregelen digitaal – over hun loopbaan, hun rechterswerkzaamheden, de uitdagingen voor de Europese Hoven en de rol van vrouwen in de rechtspraak.
Hebben vrouwelijke rechters de rechtspraak veranderd?
De vraag die de titel vormt van dit stuk, is lastig te beantwoorden. Er zijn naast de emancipatiegolf zo veel ontwikkelingen geweest die ongetwijfeld van invloed zijn geweest op de taakopvatting van de rechter, dat vrijwel onontwarbaar is welke invloed de toename van het aantal vrouwelijke rechters heeft gehad. Desalniettemin is het interessant de beroepsgroep zelf te laten reflecteren op dit onderwerp. De rechtspraak kan wel worden aangemerkt als hét voorbeeld van een Nederlandse organisatie die erin is geslaagd genderdiversiteit te bereiken en het glazen plafond voor vrouwen te doorbreken. Is de rechtspraak volgens rechters m/v veranderd door de komst van vrouwelijke rechters? Om die vraag te beantwoorden zijn 24 Nederlandse rechters geïnterviewd. In dit artikel wordt een beeld gegeven van de (strekking van de) interviews. Geëindigd wordt met een bespreking van een aantal schijnbare tegenstrijdigheden die uit de interviews naar voren kwamen.
[of download hier de pdf]
[verder lezen in NAVIGATOR]
[of download hier de pdf]
[lees het artikel Beste reizigers in NAVIGATOR]
[of download hier de pdf]
[lees het artikel Koffie voor de rechter in NAVIGATOR]
[of download hier de pdf]
[of download hier de pdf]