Artikelen van Celine Taylor Parkins-Ozephius
Tijdschrift
NJB 18 (2025)
De academische vrijheid in de VS onder druk
Het onstuimige begin van de tweede termijn van Donald Trump als Amerikaanse president heeft ook het Amerikaanse onderwijs niet ongemoeid gelaten. In korte tijd tracht Trump het Amerikaanse onderwijs ingrijpend te hervormen. Universiteiten die zich niet of onvoldoende aan het beleid van Trump conformeren lopen een aanzienlijke kans om federaal overheidsgeld mis te lopen. Dat zet de academische vrijheid onder druk. Hoewel de academische vrijheid in de rechtspraak is erkend, zijn de status en omvang van deze vrijheid niet geheel duidelijk. Een en ander zou Trump kunnen aangrijpen om zijn beleid in rechte te verdedigen.
Palestinadiscussies en protesten op de universiteit
Nederlandse universiteiten hebben een scala aan maatregelen genomen om discussie over, en protest tegen het aanhouden van de samenwerking met Israëlische universiteiten in te perken. Universiteiten hingen vroeger vol met posters en flyers die van alles aankondigden en tot van alles opriepen. Inmiddels wordt dit veelal in strijd met de huisregels bevonden. Huisregels tegen het basisprincipe van het grondrecht op vrijheid van meningsuiting. Ook demonstraties op universiteiten kunnen niet categoriaal verboden worden, want demonstreren is een grondrecht. In dit artikel worden ontwikkelingen beschreven die illustreren dat de omgang van universiteiten met het debat over, en de protesten tegen academische medeplichtigheid aan de Israëlische genocide op de Palestijnen geen niche-onderwerp is, alleen al omdat het debat en de protesten allerlei antidemocratische krachten oproepen.
Tweefactorauthenticatie
In de Smartphone-arresten uit 2017 stelde de Hoge Raad nadere eisen aan opsporingsonderzoek naar gegevens op een smartphone. In oktober 2024 bracht het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie in de zaak Landeck een nieuwe wending. Het HvJ EU benadrukte onder meer het belang van voorafgaande rechterlijke toetsing bij onderzoek aan smartphones, wat de vraag opriep in hoeverre de Nederlandse normering hiermee in lijn is. Op 18 maart 2025 volgde een reactie van de Hoge Raad in het Post-Landeck-arrest. In deze bijdrage wordt onderzocht wat dit arrest betekent voor de normering van het onderzoek aan de smartphone. Geconcludeerd wordt dat, ondanks de bescheiden woordkeuze van de Hoge Raad, de impact van Post-Landeck groot zal zijn.
In de boot genomen
‘Hoera, zojuist bekend geworden!’ Zo kondigde de Rechtbank Amsterdam enige tijd geleden op LinkedIn aan dat zij samen met het Gerechtshof Amsterdam en de Rechtbank Midden-Nederland zal meevaren in de Pride Amsterdam botenparade. Het besluit daartoe werd op het sociale medium als volgt gemotiveerd: ‘Pride staat voor diversiteit, gelijkwaardigheid en liefde – waarden die diep verankerd zijn in onze Grondwet en het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) dat dit jaar 75 jaar bestaat. De rechtspraak beschermt de vrijheden van iedereen, ongeacht wie je bent of van wie je houdt.’ Het valt op dat de Rechtbank Amsterdam niet haar eigen positie en doelstellingen vooropstelt, maar die van een externe organisatie waarmee zij zich kennelijk identificeert of solidair verklaart. Daarover valt een en ander op te merken.