Aanhoudende technologische en digitale ontwikkelingen zijn typerend voor deze tijd. In een wereld van data, AI en massale technische verbondenheid, moet worden onderzocht hoe nieuwe en opkomende technologieën invloed kunnen hebben op grondrechten. Om een meer duurzame en betekenisvolle grondrechtelijke bescherming van de persoon, waaronder diens persoonlijke levenssfeer, in een hoogtechnologische samenleving te waarborgen, wordt in dit artikel voorgesteld om twee algemene, complementaire grondrechten in de Grondwet op te nemen: (1) een aangepast algemeen grondrecht op privacy en (2) een nieuw algemeen grondrecht op persoonlijke integriteit. Niet alleen zouden deze twee voorgestelde bepalingen een groter bereik hebben dan de bestaande privacy-grondrechten maar ook zullen zij, wegens hun meer open en kernachtige formulering, beter in staat zijn in te spelen op de uitdagingen waarvoor huidige en toekomstige technologieën individu en samenleving stellen.

[verder lezen in InView]

Volgens boek 10 BW wordt buitenlands recht, toepasselijk volgens regels van ipr, processueel behandeld als recht, niet als feit. De werkelijkheid is anders: in telkens wisselende gevallen sluipen veelal elementen binnen die de behandeling als feit suggereren, en waarbij partijen dus zwaar aan de beurt zijn. De tweedeling feit/ recht voldoet bij de behandeling van vreemd recht niet, omdat ze geen houvast geeft. De karakterisering van de positie van buitenlands recht in het burgerlijk proces als tertium is ook een loze formule. Beter is het dit paradigma te verlaten en algemene beginselen van procesrecht als uitgangspunt te nemen, met inbegrip van artikel 6 EVRM. Dat geeft ook onzekerheden, maar is wel productief en realistisch.

[verder lezen in InView]

De rechter die steeds vaker het doelwit van kritiek is, heeft weinig mogelijkheden om zich tegen de kritiek te weren, maar dat wil niet zeggen dat hij, andere rechters of de rechtspraak sitting ducks zijn. Politici, burgers, en de professionals en instituties van de rechtsstaat moeten hun krachten bundelen en verantwoordelijkheid nemen. Gezamenlijk moet een tegennarratief worden geproduceerd tegen de aspiraties van de bricoleurs die de rechtsstaat ondermijnen. Een effectief narratief vereist een goed verhaal en afwezigheid van tegenstrijdige systemische signalen. In deze bijdrage worden enkele suggesties gedaan over hoe rechters en de rechtspraak met de kritische buitenwereld kunnen omgaan en wordt uiteengezet wie welke rol daarbij op zich zou kunnen nemen.

[verder lezen in InView]

Wie na het volgen van een bachelor rechtsgeleerdheid in Nederland zijn of haar studie afrondt met een buitenlandse master krijgt geen aantekening civiel effect. Waar bij de bachelor nog goede argumenten zijn te vinden waarom deze in Nederland moet worden gevolgd is het de vraag of het onderscheid tussen Nederlandse en buitenlandse masters terecht en wenselijk is.

[verder lezen in InView]

De voorgenomen deelname van drie gerechten aan de Pride Amsterdambotenparade deze zomer leidt tot stevige kritiek. Herman Hermans waarschuwt in het Nederlands Juristenblad dat deelname de rechterlijke onafhankelijkheid zou kunnen ondermijnen en de schijn van partijdigheid zou kunnen wekken. Die zorg is begrijpelijk, maar overtuigt niet. Deelname aan Pride Amsterdam is niet strijdig met de rechterlijke taak, maar kan juist bijdragen aan het vertrouwen in de rechtspraak als inclusieve en toegankelijke institutie én werkgever.

[verder lezen in InView]

Smart contracts bieden de mogelijkheid om automatisch, zonder centrale autoriteit, complexe betalingstransacties uit te laten voeren. De gedachte is nu dat dit een bedreiging vormt voor de gehele praktijk van contractjuristen. Teneinde dit te onderzoeken wordt in dit artikel ingegaan op wat smart contracts zijn, uitgaande van de bitcoin en de blockchain. Aan de hand van de eerste ervaringen worden daarna diverse kanttekeningen geplaatst en toekomstmogelijkheden geschetst.

Lees het hele artikel in Navigator.

Rechtsbescherming tegen de overheid vraagt om grenzen aan strafvorderlijk onderzoek. De huidige grenzen in het Wetboek van Strafvordering zijn ingegeven door een 20e-eeuwse, plaatsgebonden kijk op gegevensopslag, vanuit de gedachte dat privégegevens vooral binnenshuis worden bewaard. Nu gegevensopslag mobiel is geworden op laptops en smartphones, in de cloud is een nieuw concept van ruimtelijke privacy nodig: een digitaal huisrecht.

Lees het hele artikel in Navigator.

De problematiek van Licht Verstandelijke Beperktheid zou moeten leiden tot het toepassen van een ander strafregime dan datgene dat geldt voor normaal begaafde personen. Een verstandelijke beperking zal niet ‘genezen’ en verdient veel meer aandacht van de ketenpartners in het strafrecht. Gepleit wordt voor het onderkennen van aan deze problematiek inherent gedrag. Vervolgens zou bij de keuze van het toepasselijke strafrechtstelsel niet de kalenderleeftijd het criterium moeten zijn, maar zou de mogelijkheid moeten worden gecreëerd om de sancties en voorwaarden meer af te stemmen op de mentale vermogens van de verdachte.

Lees het hele artikel in Navigator.

The Embassy of the Republic of Poland feels obliged to react to the character of the article by Ab Govers ‘Bedreiging van de rechtstaat in Polen’ published in NJB on 18 november 2016. It is our conviction that articles published in a respected magazine for highly educated professionals should be kept on a certain level of impartiality and professionalism. To our great concern we have noticed that none of these two attributes can be applied to the abovementioned article.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het PiS misbruikt het recht voor het vestigen van een dictatuur. Daarbij worden bepaalde trucages toegepast. De in verband daarmee door mij gegeven kwalificaties handhaaf ik.

Lees het hele artikel in Navigator.

Dat de Staat een regeling heeft opgetuigd zou een verbetering met zich mee moeten brengen voor de positie van slachtoffers van Nederlands geweld door militairen gepleegd in Indonesië in de periode 1945-1950. Maar bij nader inzien kent de regeling talrijke praktische en meer principiële obstakels. Gevolg is dat veel slachtoffers buiten de boot vallen en zich gedwongen zien alsnog een procedure bij de civiele rechter aan te spannen.

Het meldpunt ‘Meld Misdaad Anoniem’ wordt via de telefoon aangeboden. Maar wie belt er nu nog? Jongeren maken minder melding van misdrijven via het telefonisch meldpunt. Omdat jongere generaties gewend zijn alles via internet te doen, en de drempel voor online melden naar verwachting sowieso lager ligt dan bij telefonisch melden, zou een internetmeldpunt een goede aanvulling kunnen zijn op de huidige dienst. De Minister van Veiligheid en Justitie heeft in dat licht aan de Tweede Kamer een onderzoek toegezegd naar de mogelijkheden van melden via internet, waarbij de kwaliteit van de meldingen zo goed mogelijk geborgd is en de anonimiteit van de melder gegarandeerd blijft. Maar kan anonimiteit op internet wel voldoende worden gegarandeerd? Welke technische en juridische aspecten zijn van invloed op de haalbaarheid van een internetmeldpunt? En moet alles wat online kan, ook online kunnen?

De nieuwste plannen van het kabinet met betrekking tot de hoogste bestuursrechters betekenen dat de Afdeling bestuursrechtspraak onderdeel blijft van de Raad van State, zij het dat de laatste functionele banden met de Afdeling advisering worden doorgesneden, dat het College van Beroep voor het bedrijfsleven als zelfstandige bestuursrechter verdwijnt onder overheveling van zijn rechtsmacht naar de Afdeling bestuursrechtspraak, en dat de Centrale Raad van Beroep verdwijnt terwijl zijn taak zal worden overgenomen door een of meer gerechtshoven. Bij de eerste twee onderdelen kunnen wel wat kanttekeningen worden geplaatst, maar echt rampzalig zijn ze per saldo niet. De opheffing van de Centrale Raad daarentegen is zonder meer een onzalig idee.

Wie behoefte heeft aan een goed gevoel over het bestuursprocesrecht, moet vooral de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel vereenvoudiging en digitalisering van het procesrecht lezen. Aanleiding voor het indienen van het wetsvoorstel is de voorgenomen digitalisering van de procedures bij de civiele en de bestuursrechter. In het kader daarvan is ook gekeken of beide procedures modernisering behoeven. Het blijkt dat er aan de bestuursrechtelijke procedure nauwelijks iets te versleutelen valt, en aan die bij de civiele rechter heel veel.

Het is goed dat het debat over verruiming van bevoegdheden in het vreemdelingentoezicht gevoerd wordt. In de bijdrage van Bas Wallage en Lucille van Wijnbergen, Verruiming bevoegdheden vreemdelingentoezicht (NJB 2014/1417, afl. 28, p. 1918-1924) ontbreekt mijns inziens echter een aantal elementen die noodzakelijk zijn voor een goed begrip van deze materie.