Geharmoniseerde jaarrekeningvoorschriften

Wetsvoorstel (7-9-2004) tot uitvoering van IAS-verordening, IAS 39-richtlijn en moderniseringsrichtlijn.

In haar mededeling uit 4 november 1995 'Harmonisatie van de jaarrekening: een nieuwe strategie ten aanzien van internationale ondernemingen' constateert de Europese Commissie dat de geharmoniseerde grondslag van het Europese jaarrekeningrecht onvoldoende is om de groeiende internationalisering het hoofd te bieden. Zij stelt voor niet langer te streven naar harmonisatie van nationale verslaggevingseisen. Verdergaande harmonisatie kan worden bewerkstelligd door aansluiting te zoeken bij de International Accounting Standards (IAS) die zijn ontwikkeld door het International Accounting Standards Committee (IASC). De IAS-verordening verplicht alle circa zevenduizend beursgenoteerde ondernemingen in de EU rechtstreeks hun geconsolideerde jaarrekening vanaf boekjaar 2005 op te stellen en in te richten volgens de door de Commissie goedgekeurde IAS. Doel hiervan is de transparantie en vergelijkbaarheid van de jaarrekeningen te bevorderen. Transparantie en vergelijkbaarheid tussen beursgenoteerde ondernemingen zijn essentiële bouwstenen voor een effectieve en efficiënte Europese kapitaalmarkt en daarmee voor de voltooiing van de interne markt. De commissie keurt de IAS en interpretaties ervan slechts goed indien deze in overeenstemming zijn met het beginsel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van het vermogen en het resultaat van de vennootschap, en indien zij niet strijdig zijn met het Europees openbaar belang. De IAS moeten daarom van goede kwaliteit zijn; dat wil zeggen begrijpelijk, relevant, betrouwbaar en vergelijkbaar. Het wetsvoorstel strekt ertoe titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek te wijzigen ter uitvoering van de IAS-verordening (PbEG L 243), de IAS 39-richtlijn (PbEG L 283) en de moderniseringsrichtlijn (PbEG L 178). Het wetsvoorstel maakt een bepaalde wijze van waarderen mogelijk; het schept op dat punt geen verplichtingen voor ondernemingen. De enige verplichting in het implementatiewetsvoorstel betreft het verstrekken van informatie in de toelichting door grote ondernemingen over financiële instrumenten die niet tegen de actuele waarde zijn gewaardeerd. Daarnaast vindt de implementatie van deze richtlijn niet alleen in dit wetsvoorstel plaats, maar ook in een in voorbereiding zijnde aanpassing van het Besluit waardering activa. Deze regels moeten van toepassing zijn met ingang van boekjaar 2005. De rechtstreeks werkende Verordening bepaalt dat beursvennootschappen met ingang van 1 januari 2005 hun geconsolideerde jaarrekening moeten inrichten volgens de goedgekeurde IAS. Ook de aanpassingen ten gevolge van de moderniseringsrichtlijn moeten op 1 januari 2005 in nationale wetgeving zijn opgenomen. Ten slotte is van het wetsvoorstel gebruik gemaakt om een wijziging op te nemen van artikel 2:117 BW om gelegenheid te bieden voor de accountant om in de algemene vergadering van aandeelhouders uitleg te geven over zijn werk ten aanzien van de jaarrekening en over de achtergronden voor zijn verklaring. Deze wijziging is door het kabinet toegezegd in een reactie op de code Tabaksblat.

Kamerstukken: