De eerste zaak gaat over een man die drie keer in Italië asiel heeft aangevraagd en daarna nog een keer in Nederland. De tweede zaak gaat over een man die via Italië Europa is binnengekomen maar in Italië geen asiel heeft aangevraagd. De staatssecretaris heeft de asielaanvragen niet in behandeling genomen en wil beide mannen overdragen aan Italië. Op grond van de Europese Dublinverordening is Italië als EU-lidstaat verantwoordelijk voor de behandeling van de asielaanvragen van beide asielzoekers.

Uitspraak Raad van State

Lidstaten van de Europese Unie mogen op basis van het interstatelijk vertrouwensbeginsel er op voorhand van uitgaan dat de situatie in een andere lidstaat niet in strijd is met de mensenrechten van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens (EVRM) en het Europees Handvest van de grondrechten. Op basis daarvan mogen EU-lidstaten een asielzoeker terugsturen naar de lidstaat waar deze als eerste de EU binnenkwam. Toch kan er aanleiding zijn om af te zien van het overdragen van asielzoekers aan een andere EU-lidstaat als de situatie daar niet voldoet aan de eisen van het EVRM en het EU-Handvest. Dat is naar het oordeel van de Afdeling het geval in Italië. Sinds december 2022 hebben de Italiaanse autoriteiten diverse malen aangegeven dat het overdragen van asielzoekers op grond van de Dublinverordening tijdelijk moet worden opgeschort vanwege het gebrek aan opvangfaciliteiten in Italië. Op dit moment is het niet mogelijk om vast te stellen wanneer deze problemen zullen zijn opgelost en de overdracht aan Italië weer mogelijk is. Hieruit concludeert de Afdeling dat asielzoekers die op grond van de Dublinverordening worden teruggestuurd naar Italië, niet worden opgevangen door de Italiaanse autoriteiten. Daarmee komen asielzoekers in een situatie terecht waarin zij niet beschikken over hun belangrijkste basisbehoeften, zoals onderdak, eten en stromend water.

ECLI:NL:RVS:2023:1654

ECLI:NL:RVS:2023:1655

Bron: www.raadvanstate.nl