Het beschermen, bedienen en afwikkelen van collectieve belangen staan volop in de belangstelling. Ook in juridische debatten. Collectivisering van belangen is geen nieuw verschijnsel. Denk aan de juridische constructies die zijn geïntroduceerd om de collectieve arbeidsovereenkomst ‘tanden’ te geven, of aan wettelijk verankerde collectieve inning en distributie van vergoedingen wegens het gebruik van auteursrechten en dergelijke. Maar de afgelopen dertig jaar zijn de uitdagingen verder gegroeid. Er zijn innovatieve oplossingen gezocht en gevonden, variërend van WCAM, WAMCA en de introductie van de prejudiciële vragen-procedure. Tegelijk zetten collectieve belangenbehartiging en afwikkeling ook druk op processen en procedures – denk aan de politieke commotie over o.a. de Urgenda-zaak – en vraagt collectieve afwikkeling om robuuste maatstaven en professionele afwikkelorganisaties. De machinerie rondom de Groningse aardbevingsschade en de toeslagenaffaire laten zien hoe uitdagend een alternatieve afwikkeling kan zijn, zowel in de context van het privaatrecht, bestuursrecht en ADR. En dan hebben we het nog niet eens over de vraag hoe het strafrecht kan worden geëquipeerd om goed om te gaan met grote groepen benadeelde partijen.

De vraag die centraal staat, is: hoe innoveren we het recht zodanig dat recht gedaan kan worden aan collectieve belangen en tegelijk fundamentele waarden zoals toegang tot het recht, het recht op behandeling als individu, doelmatigheid van rechtspleging en het activeren van tegenmacht in een democratische rechtsstaat in balans kunnen worden gehouden.

Op deze studiemiddag gaan de sprekers daarover in gesprek, vanuit verschillende perspectieven. De studiemiddag is ook de gelegenheid voor de Stichting Onderzoek Collectieve Actie om haar jaarlijkse publicatieprijs voor het beste wetenschappelijke artikel over massaschade, uit te reiken.

Programma

13.00 Ontvangst met een broodje

13.30 Welkomstwoord Roel Schutgens, decaan Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Radboud Universiteit, gevolgd door korte inleiding van de middagvoorzitster Pauline Ernste (RU)

13.40 Anna van Duin (UvA) - Effectiviteit van collectieve acties in Europees en rechtsvergelijkend perspectief

14.20 Michiel Tjepkema (OU/RU) – Prejudiciële vragen in het bestuursrecht

15.00 pauze

15.30 Marieke Dubelaar (RU) – Collectieve vergoeding en strafrecht

16.10 Daan Barbiers (wetenschappelijk bureau Hoge Raad) – Schadebegroting en collectieve afwikkeling

16.50 Afsluiting en uitreiking OCA publicatieprijs door Dick Bouma (Stichting Onderzoek Collectieve Actie OCA) – (jury: Charlotte Pavillon, Ton Hartlief, Albert Knigge)

17.15 Borrel